Tiroid hastalığı, diyabetten sonra gebe kadınları etkileyen en önemli ikinciendokrin bozukluktur.
Gebelikte görülen fizyolojik değişiklikler de tiroid hastalığını taklit edebilir. Gebelik , hastalığın klinik durumunda değişikliğe sebep olabilir, ayrıca gebelik tiroid foksiyon testlerini etkileyebilir.
Hamilelik Esnasında Diyetle Alınan İyotun Önemi Var mıdır ?
Gebelik boyunca diyetle alınan iyot normal tiroid faaliyetlerinin sürdürülmesi için gereklidir.İyot eksikliği olan bir kadında kalıcı tiroid uyarımına ve sonunda da guatr gelişimine neden olan değişimler meydana gelir. Günde 200 ila 300 mcg aralığında (WHO önerisi) iyot desteği yapıldığında bu bahsedilen değişiklerin bir çoğunda düzelme sağlanır.
Şiddetli iyot eksikli ğine bağlı hipotiroksineminin fetüs üzerinde zararlı etkiler oluşturduğuna dair kesin kanıtlar mevcuttur. Fetüste guatr oluşumu, zeka gerili ği, nörolojik anormallikler ortaya çıkabilir (kretenizm). Bu nedenle iyot eksikli ğinin önlenmesi gerekir.
Gebelik ve Hipotiroidi:
Hamileliklerin % 0,1-2,5’unda görülür. Hipotiroidi semptomları çoğunlukla hamilelikte metabolizmanın artmasından dolayı maskelenebilir, Kabızlık, ses kısıklığı, saç dökülmesi, tırnakların kolay kırılması, deride kuruluk ve guatr gibi bulgular görülebilir.
Gebelikte hipotiroidizm karşımıza:
Belirgin hipotiroidizm veya; Subklinik hipotiroidizm olarak çıkabilir.
• Subklinik hipotiroidizm: TSH değerinin yüksek ve serbest tiroid hormonlarının normal olduğu durumdur.
• Ancak TSH > 10 mIU/L olduğu durumlarda fT4 normal aralıkta bile olsa hasta Belirgin Hipotiroidizm olarak kabul edilmektedir.
Hipotiroidi Tanısı Konmuş Gebelerde Ortaya Çıkabilecek Komplikasyonlar Nelerdir ?
• Preeklemsi ve gestasyonel hipertansiyon
• Plasental komplikasyonlar
• Fetal kardiak komplikasyonlar
• < 32 hafta önce doğum ( çok erken doğum) ve erken doğum
• Düşük doğum ağırlığı
• Artmış sezeryan sıklığı
• Artmış perinatal morbidite ve mortalite
• Nöropsikiyatrik ve kognitif fonksiyon bozuklukları
Gebelik ve Hipertiroidi:
Görülme sıklığı %0.05-0.2 olup sebepleri;
• Graves Hastalığı(85-90)
• Toksik multinodüler guatr
• Toksik adenom
• Tiroiditler
• Geçici subklinik hipertiroidizm
• Hiperemezis gravidarum
• Trofoblastik hipertiroidism ( Mol hidaditiform ve Koryokarsinom) olarak sayılabilir. Gebelerde çeşitli nedenlerle hipertiroidizm olabilmekle birlikte Graves Hastalığı en sık nedendir
Hipertiroidili Gebelerde Görülebilecek Komplikasyonlar Nelerdir?
• Ölü doğum – düşük
• Prematür doğum
• Düşük doğum ağırlığı
• Preeklamsi
• Kalp yetmezliği
• Tiroid fırtınası
Hipertiroidizm Tanısı Almış Gebelerde Görülebilecek Bulgular Nelerdir ?
• Sinirlilik
• Titreme
• Çarpıntı
• Terlemede artış
• Sıcak tahammülsüzlüğü
• Kilo kaybı, yada alamama
• Uykusuzluk
• Dışkılama sayısında artış
• Guatr
Hangi Gebelerde Rutin Taranma Önerilir ?
• Herhangi bir tiroid hastalığı öyküsü
• Ailede tiroid hastalığı öyküsü
• Muayenede guatr varlığı veya hipo-hipertiroidizmi düşündürecek laboratuvar bulgusu
• Otoimmun hastalık varlığı
• Düşük veya erken doğum öyküsü
• Radyasyon maruziyeti öyküsü varlığı olan gebelerde rutin tarama önerilmektedir.
Gebelik ve Tiroid Kanseri
Genç kadınlar arasında en fazla görülen tiroid kanseri papiller kanser olup, bu kanserlerin%10’nunda tanı esnasında hastalar hamile veya doğum sonrası dönemdedirler. Tiroid papiller kanserin görülme sıklığı hamile kadınlar arasıda yüksek olmasına rağmen ilk tanı genellikle doğum sonrası dönemde konulmaktadır. Hamilelikte tiroid kanserinin tanı ve tedavisinin yönetimi hem hasta hem de fetus için ciddi tehlikeler içermesi sorun oluşturmaktadır. Tiroid bezinin hamileliğin erken dönemlerinde genellikle daha fazla hormon salgılayabilmesi yalnızca hormon salgılanması açısından değil, hamilelik süresince differansiye tiroid kanser oranının artmasından sorumlu olabilir. Bu süreçte tiroid kanserinin tedavisi, cerrahi tedaviyi, levotriksin kullanımını ve doğuma kadar takibi içerir.
Eğer gebede birinciveya erken ikinci trimesterde malign karakterde tiroid nodülüsaptanmışsa gebeliği sonlandırılmaz fakat ikinci trimesterde cerrahi önerilir. İyi seyirli olduğu düşünülen papiller tiroid kanseri veya folliküler neoplazm saptandığında ise cerrahi için doğum sonrası dönem beklenebilir.